دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال میرزا محمد شفیع نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا محمد شفیع نیریزی »
      میرزا محمد شفیع منجم نیریزى، از عالمان و خوشنویسانِ سده دوازدهم هجرى قمرى است.      از زندگانى و شرح حال وى هیچ اطلاعى در دست نیست. تنها مى ‏دانیم که او در شمار بزرگان عصر خود بوده و اثرى که با عنوانِ صیغ مشکله از او باقى است، نشان دهنده توانایى و تبحر او در علم صرف است.      محمد شریف خونسارى که ظاهرا از شاگردانِ وى بوده، حل چند صیغه مشکل عربى را از محمدشفیع پرسیده و جواب...

شرح احوال و زندگانی عیسى بن احمد برمکى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » عیسی بن احمد برمکی نیریزی »
  عیسی بن احمد برمکی نی‌ریزی، از خوشنویسانِ قلم نسخ در سده نهم و دهم هجری قمری است. دانسته‌های ما درباره وی محدود به گزارش مختصری است که در فهرست کتب خطی کتابخانه آستان قدس رضوی ذیل مواهب الهی آمده و تنها اثری که از او شناخته‌شده، کتابت همین نسخه کتاب مواهب الهی است. مواهب الهی، تاریخ آل مظفر از آغاز ظهورِ این خاندان تا سالِ ۷۵۷ ه. ق. است که معین‌الدین معلم یزدی به نام شاه شجاع نوشته است. مشخصات آن:...

شرح احوال و زندگانى ابواسحاق نیریزى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابواسحاق نیریزی(محمد بن عبدالله) »
      ابواسحاق محمد فرزندِ عبداللّه شبانکاره‏اى نیریزى، عالم، حکیم و قاضى فارس در سده 9 ه . ق. بود.      از شرح احوال و زندگانى او چیزى دانسته نیست. مرحوم استاد دانش پژوه در مقاله ‏اى تحت عنوانِ «آثار عماد الدین محمود شیرازى» که در مجموعه مقالاتِ نخستین کنگره تحقیقات ایرانى به چاپ رسیده، از او یاد کرده و گفته است: «در صفحه عنوان الاوسط الکبیر فارابى نسخه شماره 1583  کتابخانه ملک مورخ 1020 از ابواسحاق محمد بن عبداللّه نیریزى...

مقاله فى حوادث القرانات (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
نام این اثر در هیچ یک از منابع متقدم و متأخر نیامده، امّا نسخه ‏اى از آن به شماره 15 / 2031 در کتابخانه مرکزى دانشگاه تهران موجود است.      چنانکه ابوالعباس خود در آغاز این کتاب گفته، این اثر را به فرمان المکتفى باللّه خلیفه عباسى نوشته است. این اثر به همان شیوه قدیم به صورت: «من کلام ابى العباس الفضل بن حاتم» و «قال الفضل بن حاتم» نگاشته شده است. این نسخه در 16 ربیع الاوّل سال...

منابع و مآخذ موجود در مورد آثار ابوالعباس نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
منابع و مآخذ موجود را مى ‏توان به سه دسته تقسیم کرد: 1- آثار خود او: ابوالعباس آثارى چند در ریاضیات و ستاره‏ شناسى دارد که به برخى از آنها دست یافتیم، که عبارت است از: مقاله النیریزى فى حوادث القرانات  ؛ احداث الجوّ  ؛ رساله فى بیان المصادره المشهوره لاقلیدس  ؛ تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها  ؛ همچنین بخشهایى از شرح اصول اقلیدس که مرحوم استاد جلال الدین همائى در خیامى ‏نامه...

شرح احوال محمد امین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد امین نیریزی(فرزند عبدالسمیع) »
      محمّدامین فرزند عبدالسمیع، از نسخ نویسانِ توانا که در سده چهارده هجرى قمرى مى‌‌‌‌زیسته است. به قلمِ او صحیفه سجادیه اى باقى مانده که به معرفى آن مى‌‌‌‌پردازیم.      صحیفه سجّادیه: رقعى (5 / 11 × 5 / 18 سانتى‌‌‌‌متر)، 342 صفحه و هر صفحه 10 سطر، به خط نسخ و تاریخ کتابت 1348 ه . ق.، صفحه اوّل داراى کتیبه و حواشى ؛ صفحات دیگر داراى جدول و نقاشى حاشیه و بین سطور به چند قلم طلایى...

میرزا محمد جعفرخان شعله
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر پهلوانان و دلاوران می‌توان از مرحوم میرزا محمد جعفرخان شعله، شاعر معروف نی‌ریزی نام برد. وی به ورزش زورخانه‌ای علاقه‌مند بوده و خود ید طولایی در این رشته‌ی ورزشی داشته است. نامبرده به علت شرکت در جنگ‌های محلی مدت‌ها از صحنه‌ی ورزش دور بوده است. در مورد قدرت بازوی او چنین نقل شده است که ایشان دارای هیکلی تنومند و انگشتانی درشت بود. در توصیف و چالاکی نامبرده نیز چنین آمده است که او اسب در...

نامه‌ی اول (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
مرحوم شمس‌المعالی نی‌ریزی به یکی از اعاظم نوشته: روحی فداک(1)، هرگاه دماغ و حالتی و فراغ و التی داشته باشید افسانه‌ی مرا گوش دهید و ماجرای مرا هوش،  افسانه [ای] که کس نتواند شنیدنش صورت حال و تمثال(2) احوال بر این منوال است که در این روزها در گوشه‌ای خزیده و طمع از عالم و آدم بریده‌ام و چشم توقع از صغیر و کبیر و برنا و پیر پوشیده و حجاب استغنا(3) بر چهره‌ی تمنّا کشیده دامن از مخالطت(4)...

قصیده در منقبت حضرت على (ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
خنک آن نسیم عنایتى که وزد زکوت على‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌على                                             چه خوش آنکه پرده برافکنى ز رخ نکوت على‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌على من و مهرت اى شه لوکشف،سروجان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌همى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کف                                              نهراسم ار بکشند صف، سپه عدوت على على بظهور ذاتک ما بدا ببهاء وجهک مابها                              ...

رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ‏ندیم این اثر را نام برده و گفته است: «الّفه للمعتضد ». قفطى نیز در تاریخ الحکماء همان مطلب ابن ‏ندیم را تکرار کرده است . به تبع ابن‏ ندیم دیگران نیز گفته ‏اند که ابوالعباس نیریزى این اثر را براى معتضد نگاشت ، امّا همچنان که پیش از این اشاره شد، با توجه به آغاز این رساله به نظر مى‏ رسد که آن را جهت یکى از وزرا نوشته است:      آغاز: بسمله، رساله للنیریزى فى احداث...